EFSAk ebaluazio bat argitaratu berri du animalien ongizateari buruz ardiak eta ahuntzak hiltzeko orduan. Ebaluazioa zientzia-ikerketetan oinarritzen da.

Zientzia-irizpen hori EFSA animaliak hiltzean haien ongizatearen esparruan egiten ari den ebaluazioetako bat da, eta horixe da azkena. Aurretik, eskortako hegaztiei, untxiei, txerriei eta behiei buruzko txostenak argitaratu ditu.

Ebaluazioan honako hauek identifikatu ziren:

  • 12 ondorio kaltegarri ardiek eta ahuntzek hiltzen dituztenean unean izan dezaketen ongizaterako, besteak beste: beroagatiko estresa, hotzagatiko estresa, nekea, egarria luzaroan, gosea luzaroan, mugimendu eragotzia, mugimendu mugatua, atseden hartzeko arazoak, estres soziala, mina, beldurra eta estutasuna.
  • Animaliak hiltzean gerta daitezkeen 40 arrisku ongizaterako. Horietako gehienak zorabialdiarekin eta odolustearekin daude lotuta.

Ebaluazioaren ondorioak honela laburbil daitezke:

  • Identifikatutako arrisku gehienak langileen trebetasun eta gaitasun ezarekin (adibidez, modu desegokian maneiatzea) daude lotuta, baita instalazioen diseinuarekin, eraikuntzarekin eta mantentze-lan eskasekin ere.
  • Arriskuak metagarriak izan daitezke eta animaliak hiltzean ondorio negatiboak areagotu ditzakete.
  • Arrisku batzuk prozesu osoan gerta daitezke edo fase batzuetan baino ez, zorabialdiaren ostean kontzientzia galdu aurreko unera arte.

Iritzian honako gomendio orokor hauek nabarmentzen dira:

  • Instalazioen diseinuaren, eraikuntzaren eta mantentze-lanen oinarria da ulertzea ardiek eta ahuntzek beren ingurunea nola hautematen duten, eta haien ongizate-baldintzak bete behar dituzte.
  • Ongi diseinatutako eta hornitutako hilegi batean ere, langileen trebetasuna ezinbesteko prebentzio-neurria da ongizaterako arriskuak ekidin eta ondorioak arintzeko. Langileek gai izan behar dute ardiak eta ahuntzak sentitzen duten izakitzat hartzeko, espeziearen jokabide espezifikoa ongi ulertzeko eta prozesu osoan horren arabera jarduteko.
  • Etorkizunean zientzia-irizpen bat egin behar da arriskuak larritasunaren, garrantziaren eta ondorioen maiztasunaren arabera sailkatzeko. Horren xedea da lehentasuna ematea prebentzio neurriei eta neurri zuzentzaileei, eta hobetzea animaliak hiltzeko prozedura.
  • Ongizate-maila neur daiteke (ABM, animal based measures) eta animaliak hiltzeko fase bakoitzean ebaluatu behar da, ongizaterako arriskuak prebenitu eta zuzentzeko, eta ondorio negatiboak arintzeko.
  • Hiltegiko arduradunak arriskuak ager daitezen ekiditeko jarduerak abiarazi behar ditu. Neurriok honako hauek hartu beharko lituzkete aintzat:
    • Lokalen ikuskapena eta mantentze-lanak
    • langileen prestakuntza eta txandakatzea
    • ekipamenduaren doikuntza egokiak eta erabilera
  • Ardiak eta ahuntzak animalia gidariak (adibidez, ardi trebatuak) erabilita manipula eta mugi daitezke. Txakurrak ez dira erabili behar animaliak hiltzeko hiru faseetan.
Welfare of sheep and goats at slaughter