EFSAk duela gutxi argitaratu du urteko txostena, 2020an Europan eskortako hegaztien eta hegazti basatien artean hegazti-gripearen (HG) zaintzari buruz.

Txosten honek laburbildu egiten ditu EBk ko-finantzatzen dituen zaintza-jarduketen emaitzak. Honako hauek izan ziren gauzatutako jarduketak:

  • Zaintza aktiboa azterketa serologikoen bidez, eskortako hegaztien HGaren H5 eta H7 azpimoten zirkulazioa kontrolatzeko.
  • Zaintza pasiboa, hilzorian edo hilik aurkitutako hegazti basatien HGaren detekzio birologikorako.
  • Gainera, zeinbat estatu kidek hegazti bizien eta ehizatutakoen analisiaren bidez egindako zaintza aktiboaren emaitzak jakinarazi zituzten.

Emaitzak eskortako hegaztietan

Hurrengo mapan 2020an egindako zaintza-jarduketen banaketa geografikoa ageri da, bai eta eskortako hegaztietan H5 edo H7 azpimultzoen detekzio seropositiboen kopurua ere:

Espainiak, Herbehereek eta Danimarkak jakinarazi zuten H5 azpimultzoan positiboa eman zuten ustiategien kopuru handiena: Danimarkan eta Herbehereetan aske dabiltzan oilo erruleetan, batik bat eta Espainian ehizarako hegazti urtarretan, nagusiki.

Herrialde deklaratzaileetan oso patogenoa den hegazti-gripea detektatzeko zaintza serologikoaren jarduketen sentikortasuna hainbat parametroren araberakoa da:

  • herrialde bakoitzeko hegazti-ustiategien kopurua
  • lagindutako ustiategien kopurua
  • ustiategi barruko laginketaren sentikortasuna
  • diseinuaren prebalentzia (herrialdean oso patogenoa den hegazti-gripea badago infektatuta egotea espero den ustiategien proportzioa).

Hurrengo grafikoetan, H5 azpimultzoaren aurrean positiboa eman zuten hegaztiak detektatu ziren herrialdeak eta eskortako hegaztien kategoriak agertzen dira:

Emaitzak hegazti basatietan:

Zaintza-programak aplikatzeko EEk emandako jarraibideek barne hartzen dute, halaber, hegazti basatien espezieen zerrenda, zeina etengabe berrikusten den Europan HGaren epidemiak gertatzen direnean proba berriak sortzen diren heinean.

EuroBird atariak EFSAren esku jarri ditu hegazti basatien espezieen ugaritasunari eta banaketari buruzko datuak, borondatez ematekoak.

Hilik aurkitutako hegaztiak” edo “zeinu klinikoak zituzten bizirik aurkitutako hegaztiak” zaintza pasiboaren pean sailkatu ziren (azken horrek zauritutako hegaztiak hartzen ditu); eta, “zeinu klinikorik gabe ehizatutako hegaztiak” eta “zeinu klinikorik gabe aurkitutako hegaztiak” zaintza aktiboaren bidez lagindutako hegaztitzat hartu ziren.

2020an 18.968 hegazti basati lagindu ziren:

  • Zaintza aktiboan 550 hegazti
  • Zaintza pasiboan 418 hegazti

Grafika honetan, oso patogenoa den hegazti-gripearen emaitzak ageri dira, zaintza-motaren arabera:

Ondorioak

Zaintza-estrategiak aldatu egin daitezke herrialde batetik bestera, eta, hori dela eta, HGaren intzidentziari (eskortako hegaztietan zein hegazti basatietan) buruzko informazioan herrialdeen artean antzemandako aldeak arretaz interpretatu behar dira eta herrialdeen arteko konparazio zuzenak saihetsi.

  • Eskortako hegaztietan:
    • nahiz eta urte osoan zehar lagintzen diren, laginketa gehienak ehiza‑garaiaren amaieran, udaberrian, egiten dira.
    • Badirudi abenduko seropositibotasun-tasa handienak ez duela zerikusirik kategoria edo herrialde jakin batekin.
  • Hegazti basatietan:
    • 2020an aztertutako hegazti basatien kopurua 2019an eta 2018an aztertutakoa baino askoz handiagoa izan zen.
    • Aurkikuntzak jakinarazi zituzten 31 herrialdetatik 22k hegazti gehiagoren laginak hartu zituzten zaintza pasiboaren bidez aurreko urtean baino.
    • Oso patogenoa den hegazti-gripearen aurrean positiboa eman zuten 878 hegaztietatik 797 hilik aurkitu zituzten.

Ondorio orokor gisa, hegazti basatien emaitzek oraindik ere adierazten dute ikuspegi horrek garrantzia duela espezie horietan HGa zaintzeko.

Oso patogenoa den hegazti-gripearen positiboen zati handi bat 2020ko azken hiruhilabetean gertatu ziren. Hori EBn eta Erresuma Batuan 2020an hasi zen H5N8aren epidemia handiarekin lot daiteke.

Gertaera hori lotuta dago gaur egun arte detektatu diren 1.000 agerraldirekin baino gehiagorekin eta 2016/2017ko pandemiaz geroztik EBn erregistratu den H5N8 oso patogenoa den hegazti-gripearen epidemiarik handiena da. Europako agerraldiak, dirudienez, lotuta daude Errusia, Irak eta Kazakhstan hartzen dituen epidemia zabalago batekin.