Trazabilitatea
Abeltzaintza-produkzio primarioan, animalia bizien trazabilitatea bermatu egiten da jaiotzen direnetik hiltzen diren arte, honako tresna hauek konbinatuta:
- Animalien Identifikazio Indibidualeko erregistro orokorra (RIIA).
- Abereen Mugimenduen Erregistro Orokorra (REMO).
- Abeltzaintza Ustiategien Erregistro Orokorra (REGA).
Sistema horiek guztiak beste sistema orokor batean sartuta daude: Animalien Trazabilitaterako Sistema Integrala (SITRAN).
Bestetik, Animalia Bizien Garraiolarien Sistema (SIRENTRA) bat ere badago.
Horrez gain, animaliek ekoitzitako elikagai batzuetarako, esnea eta esnekiak, tresna espezifikoak daude abeltegitik industria eraldatzaile/banatzailera arteko animalien trazabilitatea bermatzeko:Q letraren datu-basea.
Animalien Trazabilitaterako Sistema Integrala - SITRAN
Autonomia-erkidegoetako erregistroak estatu mailako erregistro zentralizatu batekin komunikatzen dituen datu-basea da.
Euskal Autonomi Erkidegoan, SITRAN autonomiko bat existitzen da (Eusko Jaurlaritzak kudeatuta), Foru Aldundiek kudeatutako lurralde datu baseek ornitutakoa.
SITRAN hiru moduluk osatzen dute: RIIA, REMO y REGA.
Animalien Identifikazio Indibidualeko erregistro orokorra (RIIA)
Animalien Identifikazioa (RIIA) eta Abereen Mugimenduen Erregistroa 728/2007 Errege Dekretuaren bidez arautzen dira.
Animalien Identifikazioa ezinbesteko elementua bihurtu da animalia-jatorriko elikagaien segurtasunean, horien jatorriaren arrastoari jarraitzea ahalbidetzen baitu, mahaitik abeltegira arte.
Animalia-espeziearen arabera, identifikazio-sistema indibiduala edo lotekakoa izan daiteke:
- Indibiduala: behiak, ardiak, ahuntzak eta zaldiak.
- Lotekakoa: txerriak eta hegaztiak.
Hauek dira animalien identifikazio indibidualeko sistema osatzen duten elementuak:
- Identifikazio-bitartekoak: animaliari aplikatutakoak
- Datu-base informatizatuak
- Mugimendu-dokumentuak
- Ustiapenaren erregistro-liburua
Animalien Identifikazioko informazioa animalia-espeziearen arabera:
Abereen Mugimenduen Erregistro Orokorra (REMO)
REMOk espezie ezberdinen mugimenduei buruzko informazioa jasotzen du: behi, ardi, ahuntz eta zaldien kasuan modu indibidualean, eta gainerako espezieen kasuan loteka.
REMO sistema Mugimenduen Erregistro sistema bat da, beste herrialde batzuetako inportazio-mugimenduak eta beste herrialde batzuetarako esportazio-mugimenduak barne hartzen dituena. Mugimenduarekin zuzenean lotuta dauden oinarrizko datuak, ezaugarriak eta bereizgarriak jasotzen ditu. Datuen eredua gai da abeltzaintza-intereseko edozein espezietako animalien mugimenduen erregistroan ematen den kasuistika osoa jasotzeko.
Abeltzaintza Ustiategien Erregistro Orokorra (REGA)
REGAk Abereen Osasunari buruzko 8/2003 Legeko 38. artikuluko 1. atalean jasotako derrigortasuna jasotzen du; horren arabera, abereen ustiategi guztiek erregistratuta egon behar dute kokatuta dauden autonomia erkidegoan, eta erregistro horien oinarrizko datuak informazio xedea duen erregistro nazional batean jasoko dira.
Erregistro nazional informatibo bat da; ustiategietako gutxieneko datu batzuk jaso eta lege-betebehar komunitario nahiz nazionalei erantzuna ematen die. Sistema horren helburua da Abeltzaintza Ustiategien Erregistro Nazional bat osatzea, indarreko legeriarekin bat datorrena, autonomia-erkidegoen arteko datu-fluxua bideratu, informazioa modu homogeneoan bildu, ustiategia osatzen duten kokaleku guztiak ezagutzea ahalbidetu, beste sare eta sistema batzuei babes gisa baliagarria izan (RASVE, zaintza epidemiologikoko sareak, etab.), trazabilitatea bermatu, animalien osasuna kontrolatzea erraztu eta laguntza-erregimen jakin batzuk kontrolatzea errazten duena.
Animalia Bizien Garraiolarien Sistema - SIRENTRA
Animalia bizien garraiolarien, garraiobideen eta edukitzaileen baimen eta erregistroaren derrigortasuna jasotzen du, arau hauen araberakoa dena:8/2003 Legea, Abereen Osasunari buruzkoa; 1/2005 Erregelamendua, garraioan zehar animaliak babestekoa; eta 32/2007 Legea, animaliak zaintzekoa, ustiatu, garraiatu, saiakuntzak egin eta hiltzeko orduan.
Datu basea – Q letra
Honako hau da Q letra izeneko datu-basea erregulatzen duen araudia:
- Estatuan:
- Euskal Autonomia Erkidegoan:
Q letra izeneko datu-baseak bermatu egiten du esnearen trazabilitatea, abeltegitik hasi eta esnea eraldatzen eta merkaturatzen duten industrietara artekoa. Esnearen sektorean esku hartzen duten eragile guztien erregistroa da: administrazioa, operadoreak, ekoizleak eta laborategiak.
Honako hauek dira esnearen sektorean esku hartzen duten eragileek Euskal Autonomia Erkidegoan bete beharreko betekizunak:
- Esne-salmenten eguneroko erregistroa gordetzea.
- Esnea jasotzen duten bakoitzean, operadoreak eman behar dizkien entrega-ziurtagiriak gordetzea.
- Analisi-laborategiak igorritako analisiak gordetzea.
- Behar bezala identifikatuta izatea hotz-tankeak Q letra etiketaren bitartez.
- Hilabeteko, gutxienez bi laginketa baliodun egitea esnea ematen dion ekoizle bakoitzari.
- Beren instalazioetan deskargatzen den zisterna ororen laginak gordetzea eta dagozkien derrigorrezko analisiak egitea esnea deskargatu baino lehen.
- Q letra etiketaren bidez identifikatuta edukitzea zisterna eta edukiontziak.
- Eusko Jaurlaritzaren Nekazaritza eta Abeltzaintza Zuzendaritzari jakinaraztea Q letra datu-basearekin erlazionatutako analisiei buruzko intzidentzia oro, baita erregistratutako eragile eta edukiontzietan dauden aldaketa guztiak ere.
- Q letra aplikazioari komunikatzea beren esne-zentroetan egiten diren esne-deskargetan hautematen diren inhibitzaileekiko emaitza positiboak.
Operadore guztientzat zehaztutako betebeharrez gain, behi-esnearen operadoreek honako hauek ere bete behar dituzte:
- Ekoizleari hartu-agiri bat ematea esnea jasotzen duten bakoitzean, gutxienez, honako informazio hau jasoko duena: ekoizlea, ustiapena, jasotze-data eta -ordua, jasotako esne-kopurua, operadorea, esne-zisternaren kodea eta lagina hartu den edo ez.
- Hotz-tanke, zisterna edo silo bakoitzari dagozkion mugimenduen erregistroa egitea, eskuz edo era informatizatuan.
- Q letra datu-baseari jakinaraztea mugimendu horiek, gehienez ere mugimendua egin eta 48 ordura.
- Eusko Jaurlaritzaren Nekazaritza eta Abeltzaintza Zuzendaritzari jakinaraztea Q letra datu-baseari mugimenduak komunikatzearekin erlazionatutako edozein intzidentzia.
- Nahitaezko analisiak egitea, legeriak ezarritakoaren arabera.
- Analisi horien emaitzak Q letra datu-baseari jakinaraztea.
- Q letrari buruzko informazioa – Eusko Jaurlaritza
- Q letraren webgunea – MAGRAMA
Eguneratze data: