Hegazti gripea
1. Hegaztien gripeari buruzko informazioa
Hegazti-influentza (IA) oso infekzio kutsakorra eta oso aldakorra da, eta hegazti guztiei eragiten die, batez ere etxeko hegaztiei.
Hegazti basati migratzaileek (uretakoak) gordailu natural gisa jarduten dute, eta beren migrazio-bideetan zehar zabaltzen dute gaixotasuna, etxaldekoekin eta zeharkakoekin kontaktu zuzena izanez, baserri batetik bestera.
Andui larriena Hegaztien Influenza Patogeno Handia edo IAAP da. H5 eta H7 azpimotek eragiten dute, eta hilkortasun handia eragiten dute etxeko hegaztietan, eta, batzuetan, ugaztunei eragin diezaiekete, baita gizakiei ere. IAAP birus horiek erresistentzia handia dute ingurumenean.
Nahitaez Adierazi beharreko animalia-gaixotasuna da, pertsonei eragin baitiezaieke.
Prebentzioa da biosegurtasun-neurriak zorroztea (etxeko hegaztiek migratzaileekin kontakturik izan ez dezaten saihestea), batez ere udazkenean eta neguan, hegazti migratzaileen pasabidearekin bat datozen urtaroak baitira.
Gaixotasunaren kontrola, baieztatzen denean, eragindako hegaztiak hiltzean datza, eta txertaketa prebentziozko kontrol-neurritzat edo neurri osagarritzat har daiteke agerraldi batean.
2. Hegazti-gripearen arriskua saihesteko prebentzio-neurriak
Foru-erakundeetako eta Eusko Jaurlaritzako albaitaritza-zerbitzuek hartutako erabakietan oinarrituta, EAEtik 100 km baino gutxiagora dagoen IAAPeko foku bat lokalizatzearen ondoriozko prebentzio-neurriak aktibatzeko, beharrezkoa da neurri osagarriak hartzea, autonomia-erkidegoan hegazti-ustiategiak babesteko, egoera horrek irauten duen bitartean.
Autonomia-erkidegoan, Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailak 2022ko abenduaren 11tik aurrera Euskal Autonomia Erkidegoan hegaztien eraginaren aurka hartu beharreko prebentzio-neurriak ezartzen dituen 2021eko abenduaren 28ko Agindua argitaratu du, Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuarena.
Agindu horretan, ekoizpen-sistema estentsiboetan edo landakoetan osasun-kontrolera bideratutako neurri hauek nabarmentzen dira, biosegurtasuna sendotuta:
- Debekatuta dago hegaztiak (Anseriformeak eta Charadriiformeak) ehizaldian basa-hegaztiak erakartzeko amu gisa erabiltzea, agintaritza eskudunak baimendutako zenbait salbuespenekin.
- Debekatuta dago etxeko hegaztiak aire zabalean haztea, agintari eskudunak baimendutako zenbait salbuespenekin.
- Debekatuta dago hegazti basatiak sar daitezkeen ur-andeletatik datozen etxeko hegaztiei ura ematea, birusa inaktibatzeko tratatu denean izan ezik.
- Debekatuta dago animaliak kontzentratzeko zentroetan etxeko hegaztiak edo gatibu hartutako beste hegazti mota batzuk egotea.
- Ehizarako ehiza-eremuetatik birpopulatzeko diren etxeko hegaztiak askatzeko, dagokion Foru-aldundiaren berariazko baimena beharko da, aldez aurretik hala eskatuta eta aldeko emaitza izan duen arrisku-analisi batean oinarrituta, biosegurtasun-neurri egokiak aplikatu direla egiaztatu ondoren.
Neurri horiei hegazti-establezimenduen eta datu-baseen erregistroak, autokontsumokoak barne, eta zaintza pasiboko eta aktiboko sistemak indartu zaizkie.
3. Zer egin susmoa izanez gero?
- ARABA: Probintzia plaza, z/g. 01001 Vitoria-Gasteiz. Tel.: 945 18 18 18
- BIZKAIA: Agirre Lehendakariaren etorbidea 9. 48014 Bilbo. Tel.: 944 066 828
- GIPUZKOA: Gipuzkoa plaza z/g. 20004 Donostia-San Sebastián. Tel.: 943 11 29 87
Agintariek hegazti-ustiategietan biosegurtasun-neurriak indartzeko beharra nabarmendu dute, honako hauek ardatz hartuta:
- Hegazti-ustiategietako biosegurtasun-neurriak indartzea, honako hauek ardatz hartuta:
- Saihestu hegazti basatiekin kontaktu zuzena eta zeharkakoa.
- Hegazti-ustiategietan zein basa-hegaztietan zaintza pasiboa indartzea.
- Albaitaritza-zerbitzu ofizialei gaixotasun-susmo oro berehala jakinaraztea.
- IAAPen gaineko sentsibilizazioa, arreta-neurriak eta naturan aurkitutako hegazti gaixoak edo hilak jakinarazteko mekanismoak areagotzea:
- Hegaztien sektoreko profesionalak: ekoizleak, banatzaileak eta albaitariak.
- Ikusleak: ehiztariak eta herritar guztiak, oro har.
Jarraian, hegazti-gripearen susmoa izanez gero, hegazti-ustiategietako arduradunentzako eta albaitarientzako jarduera-gida kontsulta daiteke:
4. Munduko egoera zoosanitarioa kontsultatzeko iturri ofizialak
Istituto Zooprofilattico Sperimentale delle Venezie (IZSVe), IAko esleitutako Europako erreferentziako laborategia (EURL) da. Bere webgunean IAren Europako agerraldiei buruzko informazio eguneratua aurki daiteke:
Eguneratze data:
